Home / Talambuhay ni Antonio Luna (Buod)
Talambuhay ni Antonio Luna (Buod)
Talambuhay ni Antonio Luna (Buod)
Si Antonio Luna de San Pedro y Novicio-Ancheta ay ipinanganak noong Oktubre 29, 1866 sa lugar ng Binondo ng Maynila, ang ikapitong anak ng mestisong Espanyol na si Laureana Novicio-Ancheta at mangangalakal na si Joaquin Luna de San Pedro.
Si Antonio Luna ay tinuruan ng isang guro na kilala bilang "Maestro Intong" mula sa murang edad na anim at nag-aral sa Kolehiyo ng Chemistry, Musika at Literatura matapos ng pagtatapos sa Ateneo Municipal sa Maynila noong 1881.
Pumunta sa Espanya noong 1890 si Anotinio Luna para dalawin ang kapatid na si Juan Luna. Si Juan Luna ay isang magaling na pintor at kilala na estudyante sa Madrid. Sa Espanya nakuha ni Antonio Luna ang kanyang Lisensya sa sa Parmasya sa Unibersidad Barcelona.
Nakuha din niya ang pagiging doktor sa Unibersidad Central de Madrid. Naging mahusay na mananaliksik din si Antonio Luna sa larangan ng bacteriology at histology sa Pasteur Paris naman. Ipinagpatuloy niya ang mga pag aaral na ito sa Belgium.
Kinilala ang galing sa pag aaral ni Antonio Luna ng malathala niya ang kaniyang akda tungkol sa Malaria. Noong 1894 binigyan siya ng karangalan at binigyan ng posisyon na isang espesyalista sa karamdamang tropiko at mga iba pang sakit.
Noong taon ding iyon, bumalik si Antonio Luna sa Pilipinas at naging punong botika sa Manila Municipal Laboratory. Siya at ang kanyang kapatid na si Juan ay nagtatag ng Sala de Armas fencing club sa kabisera. Doon, inanyayahan ang magkapatid na sumapi sa Katipunan, isang rebolusyonaryong organisasyon na itinatag ni Andres Bonifacio bilang tugon sa pagpapatalsik kay Jose Rizal noong 1982, ngunit kapwa tumanggi ang Lunas na sumali. Sa yugtong ito, naniwala sila sa unti-unting reporma ng sistema. Sa halip na isang marahas na rebolusyon laban sa kolonyal na paghahari ng Espanya.
Bagaman hindi miyembro ng Katipunan, sina Antonio, Juan at ang kanilang kapatid na si Jose ay inaresto at ikinulong noong Agosto 1896 nang malaman ng mga Espanyol ang organisasyon. Ang kanyang mga kapatid ay inusisa at pinalaya, ngunit si Antonio ay ipinatapon sa Espanya at ikinulong sa Carcel Modelo de Madrid. Si Juan, isang sikat na artista noong panahong iyon, ay ginamit ang kanyang mga koneksyon sa pamilya ng hari ng Espanya upang palayain si Antonio noong 1897.
Dahil sa mga pangyayari na ito sa buhay ni Antonio Luna, nagbago ang pananaw niya sa kolonyang Espanya.
Gaya ng dati, nagpasya si Luna na pag-aralan ang mga taktikang gerilya, organisasyong militar at mga kuta sa larangan sa ilalim ng patnubay ng kilalang tagapagturo ng militar na Belgian na si Gerard Lehmann bago umalis patungong Hong Kong. Doon niya nakilala ang ipinatapon na pinunong rebolusyonaryo na si Emilio Aguinaldo, at noong Hulyo 1898 bumalik si Luna sa Pilipinas upang muling lumaban.
Nahirang na Heneral si Antonio Luna ng panahon ng digmaang Espanyol at Amerika.
Higit pang hinasa ni Antonio ang kanyang kakayahan sa propaganda noong itinatag niya ang La Independencia. Naging tunay na rebolusyonaryo ang siyentipiko nang italaga siya ni Heneral Aguinaldo bilang commander-in-chief ng digmaan. Itinatag ni Antonio ang "akademya ng militar" upang sanayin ang mga rebolusyonaryong opisyal na maging mabubuting pinuno. Gaya ng itinuro ni Antonio, marami ang natuto sa larangang ito, ngunit marami ring balat ng sibuyas ang nagsumbong kay Heneral Aguinaldo. Ang sinumang hindi makatiis kay Antonio ay kailangang umalis.
Pinamunuan niya ang maraming malalaking labanan. Ayon sa mga historyador, nang maalis si Heneral Emilio Aguinaldo sa pagkapangulo ng rebolusyonaryong pamahalaan, pansamantalang pinamunuan ni Antonio Luna ang mga sundalong Pilipino at iniligaw ang mga Amerikano. Nakaharap niya ang mga kaaway. Ipagpapatuloy niya ang digmaan. Sinusunog ang field na pumipigil sa pag-atake ng kalaban. Gumamit si Antonio ng ilang estratehiya sa digmaan na lubos na ikinatuwa ng pangulo.
Minalas na masugatan si Antonio Sa labanan sa Santo Tomas, Batangas. Habang nagpapagaling ay nagtataka siya kung bakit ipinatatawag siya ng Pangulo niya. Bilang masunuring tauhan ay sumunod siya sa Cabanatuan noong Hunyo 5, 1899 subalit wala sa kumperensiya ang nagpatawag sa kaniya.
Sa sobrang galit ni Antonio ay pinagmumura niya ang mga sundalong dinatnan niya. Nakilala niyang ang mga nabanggit na sundalong taga-Kawit ang mga rebolusyonaryong tinanggalan niya ng armas bilang pagpaparusa sa kawalan ng disiplina. Habang pababa sa hagdanan ng kumbento, umalingawngaw ang sunud-sunod na putok. Patay na bumagsak ang mabagsik na Heneral.
Ayon sa paghatol ng kasaysayan, si Antonio Luna ay isang tunay na bayani na nakipaglaban sa kanyang mga kaaway, nagsanay ng mga rebolusyonaryo at tiniyak ang kaligtasan ng pangulo, na nagbuwis ng kanyang buhay para sa kalayaan.
Iba pang babasahin na Talambuhay:
Talambuhay Ni Jose Rizal (Buod)
Talambuhay ni Apolinario Mabini (Buod)
Talambuhay Ni Andres Bonifacio (Buod)
